سیدمحمود دعایی روحانی هشتاد ساله زاده یزد، بیش از نیمی از عمر خود را به سکانداری قدیمی‌ترین روزنامه در حال انتشار ایران سپری کرد. دعایی پیش از پیروزی انقلاب اسلامی یکی از چهره‌های نزدیک به رهبری نهضت به شمار می‌رفت. او که فعالیت‌های سیاسی خود را از اوایل دهه ۴۰ آغاز کرده بود، در سال ۴۶ ناچار به خروج از ایران شد. او پس از این سال در سفرهای متعدد به عراق، لبنان، اردن، عربستان وبرخی از کشورهای اروپایی نقش مهمی در هماهنگی نیروهای ضدرژیم پهلوی ایفا کرد.
دعایی در دهه ۵۰ نیز نقش رابط آیت‌الله خمینی(ره) با دولت عراق را ایفا می‌کرد. در این دوره او به تهیه‌کنندگی و اجرای برنامهٔ رادیویی نهضت روحانیت علیه رژیم پهلوی پرداخت.
با پیروزی انقلاب در سال ۱۳۵۷ به عنوان سفیر دولت جدید انقلابی به بغداد رفت. پس از آغاز جنگ عراق و ایران، این روحانی یزدی‌ِکرمانی‌الاصل که رابطه نزدیکی نیز با مرحوم سیداحمد خمینی داشت به تهران بازگشت و با حکم رهبرانقلاب به مدیرمسئولی بزرگ‌ترین بنگاه مطبوعاتی ایران منصوب شد.
دعایی برخلاف بخش عمده چهره‌های سیاسی آن دوران که هر روز از شاخه‌ای به شاخه دیگر می‌رفتند، تلاش کرد که با تمرکز بر نقطه‌ای که در آن قرار گرفته است، به این بنگاه مطبوعاتی نوعی ثبات و آرامش تزریق کند و تا جای ممکن آن را از تندباد حوادث در امان نگه دارد .
هر چند که روزهای نخست مدیریت او نیز همراه با موج برخوردهای به اصطلاح انقلابی بود، اما به سبب نوع شخصیت و مرام او والبته بهره‌گیری از تجربیات مدیریتی فرهنگی در دهه شصت، این چهره به تدریج تبدیل به یکی از چهره‌های مورد اقبال بسیاری از اهالی فرهنگ و سیاست درون و برون ایران شد. چهره‌ای که در رسانه‌های تحت نظر او بسیاری روزنامه‌نگاران، نویسندگان و اندیشمندان غربت‌نشین ایرانی توانسته‌اند قلمی بچرخانند و دردغربت را تسلایی هرچند اندک ببخشند.
نام این سیاستمدار آرام در مهم‌ترین شکاف میان نیروهای خط امام در دهه شصت حضوری پررنگی دارد، زمانیکه جامعه روحانیت مبارز تهران حاضر به قرار دادن نام او و فخرالدین حجازی در فهرست انتخابات مجلس سوم پایتخت نشدند. این تصمیم سبب شد تا چهره‌هایی چون سیدمحمد خاتمی، مرحوم محمدرضا توسلی در کنار برخی از اعضای منتقد جامعه روحانیت مبارز مانند سیدمحمد موسوی خوئینی و مهدی کروبی مجمع روحانیون مبارز را تاسیس کنند.
او در ادوار نمایندگی مجلس نیز بسیار کم‌هیاهو ظاهر شد و بیشتر تلاش داشت تا به صورت کدخدامنشانه مشکلات بسیاری از چهره‌های فرهنگی را مرتفع کند. تنها نطق او در مجلس سخنرانی مشهور او در دفاع از سیدعطاالله مهاجرانی برای تصدی پست وزارت فرهنگ دولت نخست خاتمی بود.
او اگر چه خاستگاهی نزدیک به جریان چپ اسلامی دیروز یا اصلاح‌طلبان امروزی دارد و همواره به دوستی بیش از نیم‌قرنی خود با سیدمحمد خاتمی رئیس‌جمهوری پیشین می‌بالید، با این حال در همه این سال‌ها و حتی پس از حوادث سال ۸۸ مورد احترام و اعتماد بسیاری از شخصیت‌های اصولگرا نیز بود. او در این مدت تلاش کرده است تا جای ممکن فضای گفت‌وگو و تفاهم میان دو جناح اصلی کشور را فراهم کند.
دعایی در بنگاه رسانه‌ای اطلاعات نیز اقدامات سترگی انجام داده است، اگر از بزرگراه جهان کودک گذر کرده باشید قاعدتا ساختمان بزرگ و آبرومند این موسسه را مشاهده کرده‌اید. ساختمانی که از تولید محتوا تا چاپ روزنامه همگی در یک‌مکان مستقر هستند. آرشیو هشتادساله این روزنامه نیز می‌تواند منبعی مناسب برای بسیاری از تحقیقات و پژوهش‌ها به شمار آید. شاید گفته شود که این مسائل از بدیهیات هر بنگاه مطبوعاتی به شمار می‌رود، برای پاسخ به این مدعا کافیست نگاهی به وضعیت رقیب قدیمی این روزنامه یعنی کیهان داشته باشید تا به اهمیت اقدامات سیدمحمود دعایی پی ببرید.
دعایی چند ماه پیش وارد دهه نهم زندگی خود شد. او امروز دار فانی را وداع گفت، چهره‌ای که وقتی به پشت سر خود نگاه می‌کرد با وجود همه فراز و فرودهای این مرزپرگهر، می‌توانست بگوید میراثی گرانسنگ و با ارزش برای آیندگان به ارمغان گذاشته است. میراثی که بسیار شبیه مرام و منش او دست‌کم در سه دهه اخیر بوده است.
حجت السلام دعایی همیشه بر مسیر تعامل و تسامح بود و در روزنامه نگاری بعد انقلاب اسلوب و شیوه کارش مورد تصدیق همه آنان که بر مسیر اعتدال بودند .
تحریریه اقتصاد بیمه درگذشت این مبارز راه آزادی را به اهالی رسانه و عموم هموطنان شریف تسلیت می‌گوید .
